Nếu bạn đã từng tham gia xây dựng các công trình như nhà ở dân sinh hay bất kỳ công trình nào khác. Đều có một loại vật liệu luôn được xử dụng thường xuyên đó là cốp pha. Vậy cốp pha đóng vai trò gì và có những tác dụng nào?.
Cốp pha là gì?
Đây là một danh từ được bắt nguồn từ tiếng Pháp. Dịch ra là Coffarge – là công cụ tạo khuôn tạm thời để đổ bê tông và tạo thành bê tông. Có rất nhiều loại khác nhau nhưng gọi chung là thiết bị xây dựng. Ván khuôn truyền thống được chế tạo bằng gỗ, nhưng nó cũng có thể được chế tạo từ thép, sợi thủy tinh gia cố nhựa và các vật liệu khác. Theo mỗi vùng miền sẽ có cách gọi khác nhau. Hiện nay trên thị trường có 2 loại được sử dụng phổ biến là Cốp pha cột và cốp pha sàn.
Cấu tạo cốp pha
Lúc xưa thì gỗ là vật liệu chính để tạo nên cốp pha. Nhưng vì gỗ sau một thời gian sử dụng bị mục và độ bền giảm. Vì vậy ngày nay có nhiều loại được cấu tạo từ thép, nhựa công nghiệp… Một miếng thường có 3 phần chính là ván mặt, sường cứng và các thành phần khác.
Ván mặt tiếp xúc trực tiếp với bê tông và là phần quan trọng giúp định hình bê tông. Mặt ván nên có độ nhẵn cao giúp mặt bê tông không bị lòi lõm khi khô.
Sườn cứng là bộ phận liên kết trực tiếp với mặt ván, có khả năng chịu lực chính cho toàn bộ hệ thống.
Các phụ kiện liên kết có tác dụng liên kết các tấm cốp pha, đảm bảo được kết cấu bền chặt.
Xem thêm: Báo giá cừ tràm
Những tiêu chuẩn kỹ thuật cốp pha
Khi lựa chọn cốp pha thì loại bê tông và nhiệt độ là những cân nhắc quan trọng. Vì chúng đều ảnh hưởng đến gây ra áp suất khác nhau.
Các mặt cốp pha phải có khả năng chống lại áp suất thủy tĩnh của bê tông ướt. Sẽ giảm xuống không trong vòng vài giờ tùy thuộc vào hỗn hợp bê tông.
Giá trị tối thiểu là 5 N / mm2 được khuyến nghị trong mọi trường hợp. Khi cố định ván khuôn dọc để không làm hỏng bê tông cố định trong quy trình.
Hình dạng, kích thước khuôn và vị trí lắp đặt phải đúng với thiết kế. Để chế tạo được kết cấu bê tông có hình dạng, kích thước như mong muốn.Được thiết kế sao cho giữ được hình dạng của bê tông trong suốt quá trình kết và đóng rắn. Tránh tình trạng biến dạng.Tùy từng công trình hay kết cấu khác nhau như xây móng hay xây cột mà chọn loại thích hợp.
Mọi loại cốp pha khi sử dụng trong các công trình đều phải đạt những yêu cầu kỹ thuật sau:
- Tránh tình trạng chảy vữa, hồ ra ngoài thì cần đúc cốp phải kín và kiểm tra kỹ càng.
- Hình dạng khuôn, kích thước, vị trí lắp phải đạt chuẩn theo thiết kế chế tạo.
- Quá trình đỡ vữa bê tông thì cốp phải có khả năng chịu lực tốt.
- Sau khi sử dụng thì quá trình tháo ra phải dễ dàng, di chuyển và tái sử dụng được một cách hợp lý.
- Số lần tái sử dụng tỷ lệ thuận với thiết kế một cách bền vững của cốp pha
Công dụng của cốp pha
Do quá trình trộn bê tông dễ dàng nên lúc đầu ở thể lỏng, mới bắt đầu cô đặc lại. Nên cốp pha đóng vai trò rất quan trọng để làm khuôn chứa vữa nhắm định hình khối bê tông. Chịu toàn bộ lực do vữa gây ra đè lên khuôn. Kết cấu gồm:
- Hệ thống tấm ván khuôn: GIúp chuyển bớt tải trọng và tạo hình dạng cho khối bê tông.
- Hệ thống chịu đỡ: Đà, giàn giáo, cây chống bạch đàn,… Hỗ trợ khả năng chịu lực, truyền bớt sức tải xuống mặt đất. Ngoài ra còn các công cụ khác hỗ trợ trong quá trình thi công.
Các loại cốp pha
Cốp pha dầm
Ván khuôn cho dầm móng có dạng hộp ba mặt được hỗ trợ và được đặt ở đúng vị trí mong muốn. Thời gian loại bỏ cho ván khuôn sẽ thay đổi theo nhiệt độ không khí, độ ẩm và tốc độ xử lý.
Khi thi công cốp pha dầm cần tạo được đọ vồng 3/1000 nhịp của dầm. Tiến hành chống giữ ván thành bằng gông mặt. Thanh chống cừ bạch đàn chống giữ ván thành bằng gông mặt, thanh chống xiên bên ngoài hoặc là néo dây bằng dây théo kết hợp với những thanh văng chống tạm bên trong
Cốp pha cột
Dùng để tạo khuôn cho cột khi đổ bê tông. Có thể tạo thành nhiều hình dạng khác nhau như hình tròn, hình vuông, hình tam giác. Đối với các loại ván khuôn cốp pha cột cao thì đổ bê tông trực tiếp từ đầu cột xuống thì sẽ bị phân tầng. Nếu đỗ 40 – 60cm tiến hành đầm dùi xong mới đổ lớp tiếp theo. Nếu đỗ bằng vòi đưa vào cột sao cho khi đổ chiều cao rơi của bê tông không được quá 1m.
Cốp pha nhựa
Cốp pha nhựa có thể tái sử dụng và tạo hình bê tông nhanh hơn các loại khác. Các ván khuôn được lắp ráp hoặc nhiều tấm lồng vào nhau. Hoặc từ một hệ thống mô-đun và được sử dụng đơn giản bê tông cấu kiện .Cốp pha đóng vai trò quan trọng khi xây dựng các thành phần quan trọng của công trình. Từ cố định các loại cọc như cọc cừ tràm, cọc thép đến việc định hình bê tông và khung thép thành 1 khối thống nhất. Chất lượng cốp pha sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng bê tông. Vì vậy khi xây dựng bạn không nên bỏ qua công đoạn chọn và đóng cốp pha theo đúng tiêu chuẩn trong xây dựng.
